FRANCİSCO GOYA(1746-1828)

İspanyol ressam ve gravür sanatçısı olan Goya Romantizm akımının önde gelen isimlerindendir. İspanyol sanatının saray ressamı olarak çalışan Goya'nın eserlerinin yaşadığı döneme ait bilgi veren önemli belgeler olduğu düşünülür. Portreleriyle de ün kazanmış olan ressam, sanatında yaratıcı ve yıkıcı öğeler kullanarak, cesur resimleriyle kendisinden söz ettirmiştir.

#3 Mayıs 1808 (Kurşuna Dizilenler) : Konu ve içerik itibari ile devrim yaratan ilk büyük eser sayılmaktadır. Eseri bu kadar özel kılan tarihi bir gerçeği en çarpıcı hali ile yansıtmasının yanı sıra mevcut kalıpları da kırmış olmasıdır. Goya eserde zamanın geleneksel sanat kalıplarına bağlı kalmamış, alışılmış savaş betimlemelerinden uzaklaşarak duygularını kendi tarzında ifade etmiştir. 3 Mayıs gününde sabaha karşı Fransız birlikleri direnişçileri toplu halde kurşuna dizerek öldürür. Resmin koyu renkli, iç karartıcı ortamı sağ taraftaki askerlerin duruşu ile daha da bunaltıcı hale gelir. Askerler kurbanlar son derece yakın bir mesafede konumlanmışlardır.

Bu gerçek dışı yakın duruş resimdeki gergin atmosferi doruğa çıkarır. Yerdeki kan gölü içinde yatan direnişçilerin hemen yanında yer alan ayaktakilerden biri korku içinde gözlerini kapatıp sıranın kendisine gelmesini beklerken, bir diğeri nefretle yumruklarını sıkmaktan, biri ise endişe içinde yumruk yaptığı ellerini ısırmaktadır. Kalabalığın tam orta noktasında teslim olan figür eserin odağındadır. Kollarını açmış duruşu bir çarmıha gerilmiş imgesidir. Aynı zamanda sağ elinin ortasında İsa'da olduğu gibi yara izi görülür. Resimde tek ışık kaynağı olan fener, bu teslim olan figürü aydınlatmaya ve yüzündeki çaresiz ifadeyi resmin odağına taşımaktadır. Geri plandaki karanlık gökyüzü resmim karamsarlığına katkıda bulunur.
Sanat tarihinde ilk kez kurbanlar ön plana çıkmıştır. Fransız ihtilalinin İspanya'ya yansımasının acımasızlığı bu tablo ifade eder. Aydınlanma inancını kaybettiğini gösteren bir tablo niteliği gösterir. Beyaz gömlekli figürün elindeki yara izinin İsa ile benzer ilişki kurularak önemi vurgulamak istenmiştir. İlahi boyutta yüceltilmek istenmiştir.

ROMANTİZM

Neoklasik akımın Fransız ekolü olarak daha çok Avrupa'daki etkili olması dışında Romantizm aynı dönemde Kıta Avrupasındaki siyasal ve sosyal çalkantılar ve değişimler ortaya çıkışına etki etmiştir. 1790-1850 yılları arasında sanatın her alanında yeni bir anlayış olarak ortaya çıkan Romantizm 18. Yüzyılın 19. Yüzyıla yansıyan coşkulu, heyecanlı ve özgür tutkusunu dile getiren bir akımdır. Akıldan çok duyguların egemen olduğu bir dönemdir. Özgürlükçü düşünce yapısıyla kısa sürede bütün Avrupa'ya resimden müziğe, edebiyattan felsefeye kadar etkili olmuştur. Romantizme düşünceler hakim unsur olmasından dolayı resimde bir üslup Birliği sağlandığı söylenemez. Bu nedenle Romantik sanatçılar arasında belirgin farklılıklar görülebilir. Estetik bir deneyim olarak güçlü duygu Romantizmin karakteridir. Doğanın taaviride insan duygusunun yansıması olarak ortaya çıkmıştır.

Dönemin Öne Çıkan Sanatçıları:
1-Francisco Goya
2-Thedora Gericault
3-Eugene Delaxroix